කොළඹ, ජුනි 2025 – ජනලේඛන සහ සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් 2025 මැයි මාසය සඳහා ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද නවතම ජාතික පාරිභෝගික මිල දර්ශකය (ජා.පා.මි.ද.) අනුව, රටේ උද්ධමන තරඟය නැවතත් ඉහළ යමින් පවතින බව පෙනේ. විශේෂයෙන්ම, ආහාර උද්ධමනය දෙගුණයකට ආසන්න වශයෙන් වැඩි වී ඇති අතර, මෙය පාරිභෝගිකයින්ගේ ජීවන වියදම් තවදුරටත් ඉහළ නංවයි.
ප්‍රධාන සංඛ්‍යාලේඛන
- සාමාන්‍ය මාසික උද්ධමනය:
- අප්‍රේල් 2025: -0.8% (ඍණ අගයක්)
- මැයි 2025: +0.6% (ධන අගයක්)
- ආහාර කාණ්ඩයේ උද්ධමනය:
- අප්‍රේල් 2025: 2.9%
- මැයි 2025: 5.9% (දෙගුණයකට ආසන්න වර්ධනය)
- ආහාර නොවන කාණ්ඩයේ උද්ධමනය:
- අප්‍රේල් 2025: -3.7%
- මැයි 2025: -3.4% (සුළඟින් ඉහළට)
මැයි මාසයේ උද්ධමනයේ වර්ධනය ප්‍රධාන වශයෙන් ආහාර මිල ඉහළ යාම හේතුවෙන් සිදුවී ඇත. වාර්තා වන ආකාරයට, ආහාර උද්ධමනය දෙගුණයකට වඩා වැඩි වී ඇති අතර, මෙයට හේතු වන්නේ:
- ගොවිතැනට බලපාන කාලගුණික අවිනිශ්චිතතා (උදා: වියළි කාලගුණය හෝ අධික වර්ෂාපතනය).
- ගොඩබිම් සහ ගබඩා ගතිකතාවයන්හි අඩුපාඩු.
- ජාත්‍යන්තර තෙල් මිල සහ ප්‍රවාහන වියදම් වැඩිවීම.
එමෙන්ම, ආහාර නොවන භාණ්ඩ (උදා: ඉන්ධන, විදුලිය, ඖෂධ) සඳහා මිල පහත වැටුණද, එම පහත වැටීමේ වේගය සෙමින් අඩු වෙමින් පවතී.
ආර්ථික බලපෑම්
- පාරිභෝගිකයින්ට ආහාර මිල වැඩිවීම නිසා ජීවන වියදම් බර වැඩි වී ඇත.
- මුදල් අරමුදලේ ප්‍රතිපත්ති සහ ණය පොලී අනුපාත තීරණය කිරීමේදී මෙම දත්ත බලපායි.
- රජය සහ මහ බැංකුව උද්ධමනය පාලනය කිරීම සඳහා නව පියවර ගත හැකිය.
ආර්ථික විශේෂඥයින් පවසන පරිදි, 2025 ජුනි-ජූලි මාසවලදී උද්ධමනය තවදුරටත් වැඩි විය හැකි අතර, එයට හේතු වන්නේ:
- ගෝලීය ආර්ථික අස්ථාවරතා (උදා: තෙල් මිල, රට අතර වෙළඳ ගැටුම්).
- දේශීය ගොවිතැන් ඵලදායීතාවයේ අඩුවීම්.
ශ්‍රී ලංකාවේ උද්ධමන තත්ත්වය නැවතත් උච්චාවචනය වෙමින් පවතින අතර, විශේෂයෙන්ම ආහාර මිල ඉහළ යාම පාරිභෝගිකයින්ගේ ආර්ථික බර තවදුරටත් වැඩි කරයි. රජය සහ මහ බැංකුවේ ප්‍රතිපත්තිමය ප්‍රතිචාර මෙම තත්ත්වය කෙරෙහි තීරණාත්මක වනු ඇත.
